Khi bạn thả một con ếch vào nước sôi, sức nóng của nước sẽ làm con ếch nhảy vụt ra để thoát thân. Nhưng nếu bạn đặt con ếch vào nước lạnh và đun nước nóng dần, con ếch sẽ không nhận ra mối hiểm hoạ và thích nghi dần với nhiệt độ, cho đến lúc nước sôi nó vẫn cố chịu đựng và sẽ chết khi kiệt sức.

Nhưng nếu bạn bỏ con ếch đó vào chảo nước lạnh, đặt chảo nước đó lên bếp và đun sôi từ từ. Điều gì sẽ xảy ra? Con ếch thư giãn và còn tỏ vẻ thích thú khi nước ấm lên dần. Chẳng bao lâu con ếch sẽ lịm dần cho đến khi không leo ra khỏi chảo được nữa. Câu chuyện này nói lên điều gì? Khi sự thay đổi không diễn ra tức thì, con ếch sẽ không chú ý cho đến khi quá trễ.

Bài học rút ra là: những thay đổi từ từ sẽ khiến ta không kịp trở tay, và khi nhận ra thì đã quá trễ.

Thật ra, kết cục của câu chuyện là đúng, ngoại trừ một điều chưa chính xác: con ếch không hề ngu ngốc. Nó biết rất rõ nhiệt độ nước đang thay đổi, và nghịch lý thay, cũng chính vì biết rõ chuyện này mà nó… chết.

Hãy đi vào chi tiết hơn:

Cũng chính với con ếch này, khi thả vào nồi nước ở nhiệt độ bình thường, cơ chế điều tiết nhiệt độ da ếch lập tức thích nghi với nhiệt độ trong nồi. Khi nước được nấu lên, nhiệt độ bắt đầu thay đổi. Với một cơ chế điều tiết nhiệt độ nhạy cảm như thế, làm thế nào mà con ếch lại không nhận ra cho được? Nó biết, biết rất rõ là đằng khác. Thế nhưng, nó vẫn lựa chọn ở lại chứ không nhảy ra vì nghĩ mình còn thích nghi được.

Các chú ếch vẫn vui vẻ tung tăng mà không biết chuyện gì sắp diễn ra. (Boiling frog)

Cứ thế, mỗi khi nhiệt độ tăng lên, cơ thể ếch ta thay đổi theo, và việc thay đổi này hóa ra lại rất tốn năng lượng. Việc liên tục vận động trong một thời gian ngắn dần bòn rút hết năng lượng trong cơ thể ếch. Vào thời điểm nó nhận ra bộ điều tiết đã đạt đến giới hạn, nó quyết định nhảy ra. Nhưng, đến lúc này tì lực bất tòng tâm, dù có cố gắng cách mấy con ếch cũng không thể đủ sức để bật lên được. Bất lực, nó nằm đó, chờ chết.

Cuối cùng, mọi chuyện không hề thay đổi, con ếch vẫn chết. Nó chết vì đã không nhận ra đâu là giới hạn chịu đựng của bản thân. Nó chết vì chính nó chứ không phải tại nước sôi hay thứ gì khác.

Trong cuộc sống, chúng ta đôi khi tự lừa dối bản thân mình.

Chúng ta không dám từ bỏ công việc mang lại cho mình nhiều tổn thương

Mặc dù biết là chúng ta không muốn bắt đầu mỗi ngày và kết thúc tại nơi đó

Chúng ta không dám chấm dứt những mối quan hệ toxic

mặc dù biết là chúng ta không còn hạnh phúc trong mối quan hệ này

Chúng ta không dám nói KHÔNG với những lời mời gọi, những lời nhờ vả

mặc dù biết là chúng ta biết là chúng ta không thuộc về nơi ấy

Ngày qua ngày, chúng ta đang bòn rút đi thời gian và năng lượng của chính mình. 

Ngày qua ngày, chúng ta vẫn luôn nghĩ mọi việc trong tầm tay và mình có thể kiểm soát được.

Cùng cách nghĩ như thế, chú ếch đã mất mạng. Còn chúng ta, liệu có còn đủ sức mà nhảy vào phút cuối hay là không?