Encyklika „Ut unum sint” („Aby byli jedno”) jest kolejnym przejawem dążeń Jana Pawła II do realizacji założeń Soboru Watykańskiego II. Na pierwszy plan wysuwa się jedność chrześcijaństwa i otwarcie się Kościoła na świat. Ojciec Święty wskazuje na ekumenizm jako jedną z najważniejszych aktywności Kościoła, jego misję będącą wypełnieniem posłannictwa Chrystusa: „Idźcie na cały świat!”. Każdy chrześcijanin, nie tylko katolik, jest powołany do głoszenia Zmartwychwstałego.

Ważne miejsce w rozważaniach Jana Pawła II zajmuje kwestia bycia posłannikiem pokoju wśród zwaśnionych: uczniowie Chrystusa, dzięki łasce Ducha Świętego, stają się dla siebie braćmi zdolnymi do miłości bliźniego. Jednocześnie Papież zauważa, że powinniśmy rozeznawać, co kryją nasze serca, gdyż zło rodzące się w nich staje się często zarzewiem rozłamów i konfliktów. Co ciekawe Papież zauważa, że nawet on sam i jego działanie jako biskupa Rzymu może prowadzić do sporów.

Drugim tematem papieskich refleksji jest potrzeba otwartości. Ojciec Święty podkreśla, że istnieją kwestie nienegocjowalne, ale trzeba wciąż pytać samego siebie: z czego mogę zrezygnować by dążyć do jedności.