Alles kon gebeuren in de herfst van 1918. Den Haag en Amsterdam zagen allebei een poging tot revolutie, in één week tijd. De Eerste Wereldoorlog liep op z’n einde, in Duitsland brak revolutie uit, op de legerbasis in Harskamp kwamen soldaten in opstand, de koningin pakte haar koffers en stond klaar om te vluchten. Socialisten van verschillende stromingen proefden dat het tijd was voor revolutie.

In deze aflevering gaan we met historicus Dennis Bos langs de gebeurtenissen in die rumoerige herfst van 1918. We gaan in op de Vergissing van Troelstra: hoe kwam het dat hij deze vergissing maakte? En we staan stil bij die Amsterdamse opstand, waar vier doden vielen: hoe komt het dat deze gebeurtenis bijna geheel vergeten is?

Hier wat genoemde namen/afkortingen die de moeite waard zijn om te onthouden/googelen. Op volgorde van verschijnen:

Pieter Jelles Troelstra. Oprichter en voorzitter van de SDAP (1894-1925).

Ferdinand Domela Nieuwenhuis. Leider van de vroege socialistische beweging (±1880-1900).

Sociaal-Democratische Bond (SDB). Eerste socialistische partij van Nederland (1881-1900).

Sociaal-Democratische Arbeiderspartij (SDAP). Splitsing van de SDB, parlementair en reformistisch. (Check aflevering 10 voor een uitgebreide geschiedenis van de sociaaldemocratie.)

Tribunisten. Groepje marxisten die in 1909 uit de SDAP stapt en een eigen partij opricht, de Sociaal-Democratische Partij (SDP), die later wordt omgedoopt tot Communistische Partij Nederland (CPN).

David Wijnkoop. Leider van de Tribunisten, voorzitter SDP/CPN tot 1924.

Revolutionair Socialistisch Comité. Samenwerkingsverband tussen anarchisten en communisten, opgericht in WOI om arbeiders te organiseren tegen de oorlog en de schaarste.

Henriëtte Roland Holst. Een belangrijke socialist/communist tussen grofweg 1900 en 1940; schrijfster van de eerste marxistische analyse van de Nederlandse samenleving; vertaalster van de Internationale, dichteres.

→ intromuziek: Cistem Failure - Dessert https://cistemfailure.bandcamp.com → outromuziek: Marikit - Geboren om de Strijden https://www.youtube.com/watch?v=VG7J-I0y8U4

radiokookpunt[at]protonmail.com Facebook, Instagram, Twitter: @radiokookpunt